Látott már virágórát a kedves
Olvasó? A kör alakú, tizenkét
cikkelyre osztott ágyás
önmagában is gyönyörű. Ha még
hozzávesszük, hogy a növények
különböző nyílási és csukódási
idejét megkomponálva amolyan
hipotetikus időmérőként is
alkalmazható, egyenesen
elbűvölőnek is minősíthetjük a
279 éves találmányt.
Megálmodóját, Carl von Linnét
1741-ben nevezték ki az
Uppsalai Egyetem orvosának. A
svéd növénytudós professzort
ezzel együtt a botanikus kert
vezetésével is megbízták, amit
ő örömmel vállalt. Kivételes
érdeklődést mutatott a virágok
nyílási és csukódási
ritmusának rendszere iránt,
így széles körű
megfigyeléseket végzett ez
ügyben. Évekig kutatta, hogyan
befolyásolja a növények
cirkadián, azaz napi ritmusát
a napsütés, a borús, hűvös
időjárás, vagy az évszakok
változása.
Linné önéletrajzi jegyzetei
szerint a virágóra gondolata
1748-ban fogalmazódott meg
benne. Az elnevezést és az óra
elméleti alapjait pedig az
1751-ben kiadott A
botanika filozófiája (Philosophia
Botanica) című
monográfiájában adta közre,
amelyben az egyik fejezet a Horologium
Florae, vagyis a
Virágóra címet viseli. Ebben a
részben 43 növény napi
virágzási idejét sorolja fel
és foglalja táblázatba. Ha
hinni lehet a feljegyzéseknek,
akkor az elméletet jócskán
megelőzte az ültetés: Linné
már 1745-ben megalkotta az
egyetemi kertben a színes,
szemet kényeztető, feltevésen
alapuló időmérőt.
A növények eltérő nyílási ideje
a különböző fajok egymáshoz
való viszonyán és
alkalmazkodásán alapszik. A
más és más időpontban nyíló
virágok segítik a beporzó
rovarokat, hogy mindig
találjanak táplálékot
maguknak. Nappal járnak a
méhek, pillangók, hangyák,
legyek, éjjel portyáznak az
éjjeli lepkék, vagy például a
csigák is. Csodálatos
körforgás ez: az állatok
pontosan tudják, hogy melyik
napszakban melyik növényt
érdemes megszállni, de a
növények is kerülhetik a
folyamatos stresszt, ha
beosztják a virágzás idejét.
Pipacs, martilapu, bakszakáll,
szelíd csorbóka vagy mezei
tikszem, mind-mind
orientálhatnak afelől, hogy
hol jár a nap az égen. Az sem
mindegy, hogy hűvös van, vagy
dögmeleg. Mindezen túl számít,
hogy a Föld hányadik
szélességi körében ültetünk,
és természetesen az is, hogy
melyik évszakban járunk. Linné
még állítólag 5 perces
közelítéssel határozta meg a
pontos időt. Ma is lehet
próbálkozni, a szépség mint
eredmény garantált, de
időmérés tekintetében jobb, ha
hatékonyabb eszközt
választunk.
Kicsorbult világunkban mindenki
tudja, elég messzire
keveredtünk az anyatermészet
védő karjaitól. Keveset tudunk
már a felhők formájáról, a
mezőn található
gyógynövényekről, az állatok
földrengésjelző képességéről.
Persze tele vagyunk
ilyen-olyan
egészségújságokkal, a
világhálóról nem is beszélve,
ahonnan dőlnek ránk a
jótanácsok. Ma arról olvastam,
hogy hogyan eheti magát szépre
és fiatalra, aki erre
áhítozik. Azon is megakadt a
szemem, hogy „a női
szocializációt áthatja a
szépségért folytatott harc
tüze”.
A magazinok rendre ellátják a
gyengébbik nemet a sminkelés
mikéntjével, reggel meg este,
ősszel vagy télen. Az egyik
neves havilap felsorol néhány
fontos nyári szabályt is,
közte a bronzosítást, a szemek
finom árnyalását és a könnyű
fedést, sőt, a gyümölcsösen
színes, ragyogó ajkakra is
kellő hangsúlyt kell fektetni
a szakember szerint. Rendben
van mindez, tegyünk meg
mindent az ápolt, harmonikus
külsőért, ezzel tartozunk nem
csak önmagunknak, hanem a
környezetünknek,
embertársainknak. De ne
feledjük, hogy van ennél
fontosabb szempont a világon,
kár lenne tagadni.
Az Oscar-díjas Audrey Hepburn,
aki az UNICEF utazó nagykövete
is volt, őszinte
egyszerűséggel fogalmazta meg,
hogy mit gondol erről: „Egy nő
szépsége nem a sminkjében,
hanem a lelke igaz szépségében
rejlik. A nő szépsége a
szemében látszik, mert a
szívében az a nyitott ajtó.”
Sokunk véleménye, hogy
Hollywood csillagának őzike
tekintetében valóban ott volt
a teljesség. De van, akinek
ehelyett csak a smink marad.
Mint Annalena Baerbocknak.
Tudom, merész váltás egy valaha
volt, világhírű, karizmatikus
színésznő mellett egy napon
említeni korunk kétségbeejtően
képességhiányos
külügyminiszterét, de nemrég
tették közzé a német
tárcavezető 2022-es mérlegét,
s ez eszembe juttatta őt:
136 500 eurót, azaz több mint
ötven millió forintot költött
szépítésre egyetlen év alatt.
Kíváncsian várjuk az azóta
eltelt időszak adatait. A
hölgy amúgy tenyérbemászóan
nagy „kedvencem”, birodalmi
gőggel csetlik-botlik a
világpolitika útvesztőiben, a
félműveltek öntudatával
ítélkezik háború és béke
kérdésében. Amúgy meg
kijelenti, hogy őt egyáltalán
nem érdekli hazája
választóinak véleménye Ukrajna
tekintetében. Másban sem,
valószínűleg.
Azt nem kommentálja, hogy súlyos
vízum- és letelepedési botrány
robbant ki néhány hete a Német
Külügyminisztériumban. Az
elmúlt öt évben állítólag több
ezer ember utazott
Németországba hamis
dokumentumokkal a
külügyminisztérium
utasítására. A hírek szerint
több német nagykövetség és
konzulátus is érintett a
skandalumban. Baerbock
kisasszony erről meg sem
mukkan. Valószínűleg úgy van
vele, mint az Európai Unió
fősodratú elitjének többsége:
„ha eleget dugjuk együtt
homokba a fejünket, akkor a
rém elmegy.” A sminkvád, az
más, abban érdemes
megszólalni.
A tárcavezető a kiemelkedő
összeget nem tartja
problémának. Azt mondja,
sokszor este kellett
megjelenjen, ezért ennek
megfelelően díjazták a
sminkeseket, majd
hangsúlyozta, hogy a
minisztérium a jogi
előírásoknak megfelelően járt
el. Szerinte a televízióban az
erős fények miatt
elengedhetetlen az erős smink,
ellenkező esetben ugyanis
annyira szürkének tűnne, hogy
úgy nézne ki, mint egy sírásó.
Vajon a
német zöld miniszter, Annalena
Baerbock olvasgat néha
véleményeket? Nem? Pedig
egyikük igencsak fején találta
a szöget, idézem: „De hát mi a
baja azzal, hogy úgy néz ki,
mint egy sírásó? Hát úgyis az,
nem? Németország és Európa
sírásója…” Igaz, talált,
süllyedt.